Prelekcja historyczna. CAF3 Marki
W trakcie prelekcji, którą poprowadził Zbigniew Paciorek prezes Stowarzyszenia Marki-Pustelnik-Struga wraz z zaproszonymi gośćmi – byłymi pracownikami FOC Marki, pokazano kilkadziesiąt archiwalnych już fotografii ukazujących początki i rozwój fabryki oraz ludzi którzy tam pracowali.
W spotkaniu, w którym wzięło udział przeszło trzydzieści osób, trwało półtorej godziny. Spotkanie miało charakter otwartych dyskusji, gdzie każdy z uczestników mógł wyrazić swoją opinię, spostrzeżenie lub podzielić się wspomnieniami z pracy w FOC Polmo Marki.
Kalendarium funkcjonowania fabryki, która w szczytowym okresie swojego rozwoju zatrudniała 3500 pracowników. zamyka się w latach 1956 – 2012 – kiedy postawiono ją w stan całkowitej likwidacji. Przełomowym wydarzeniem dla rozwoju tego zakładu było oddanie do użytku nowego budynku fabrycznego w 1975 r. przy ul. Słonecznej.
Bardzo ważnym aspektem funkcjonowania Fabryki Okładzin Ciernych w Markach był fakt pełnienia przez nią przynajmniej do chwili powstania Mareckiego Ośrodka Kultury w 1984 r. funkcji ośrodka kulturalno-oświatowego dla mieszkańców Marek i okolicznych miejscowości.
Tu właśnie w przyzakładowej stołówce, odbywały się koncerty zapraszanych artystów, to tu po raz pierwszy w latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia byłem na niezapomnianym koncercie Marka Grechuty czy Wojtka Młynarskiego – wspomina Zbigniew Paciorek, prelegent.
Wśród pracowników fabryki organizowano rozgrywki sportowe. Działały tu min. sekcje piłki nożnej, tenisa stołowego. Prężnie funkcjonowała sekcja turystyczno – krajoznawcza organizująca wycieczki po Polsce i za granicę. Zorganizowano nawet orkiestrę dętą, która swoimi występami wzbogacała kulturalne i rocznicowe wydarzenia w Markach. Na klarnecie, pod dyrekcją Pana Zenona Różyckiego grał Pan Bogusław Brzozowski – mieszkaniec Marek.
Plaża ośrodka wypoczynkowego w Jakubowie. Foto: Internet
Warto też podkreślić, że nie było chyba rodziny w Markach, która by nie skorzystała z ośrodka wypoczynkowego w Jakubowie na Mazurach, organizującego też kolonie dla mareckich dzieci i młodzieży, obozy sportowe czy harcerskie.
W trakcie spotkania kilku jego uczestników zadeklarowało udostępnienie dokumentów związanych z ich pracą w fabryce; świadectwa pracy, archiwalne fotografie, a nawet oryginalne, produkowane w fabryce szczęki hamulcowe.
Nasze spotkanie – mamy nadzieję – przyczyni się do uporządkowania wiedzy o interesującej nas tematyce, zebrania materiałów źródłowych, nagrania i spisania wspomnień pracowników. W konsekwencji być może zaowocuje opracowaniem publikacji o historii FOC POLMO MARKI lub przygotowaniem rozbudowanego artykułu, który opublikujemy na łamach kolejnego tomu Rocznika Mareckiego.
Biura dawnej fabryki FOC Marki. Lata 70. XX w. Foto: Archiwum własne
Po FOC POLMO MARKI nie ma już ani śladu, a na jej miejscu pojawiła się baza magazynowa dla tirów. Fabryka, w której pracowało setki Markowiaków została tylko w naszej pamięci, w naszych wspomnieniach. Ocalmy FOC POLMO MARKI od zapomnienia.
Następne spotkanie odbędzie się w dniu 16 lutego 2024 r. o godz.18.00. Tematem prelekcji będzie: „Powstanie Styczniowe w Warszawie i najbliższej okolicy”. Prelekcję, z wykorzystaniem środków audio wizualnych, poprowadzi działacz Stowarzyszenia Marki – Pustelnik – Struga Marek Mańk.
